Kontrahenta, który spóźnia się ze spłatą należnych zobowiązań finansowych, ukarać można odsetkami naliczanymi za zwłokę. Zezwala na to Kodeks Cywilny, który reguluje procesy umowy cywilnoprawnej. Jak zatem naliczyć odsetki za zwłokę? Jak wyliczyć należne odsetki K.C. reguluje umowy cywilnoprawne, dlatego też w zapisach umowy między stronami nie wolno określić odsetek większych niż 4-krotna stopa lombardowa NBP. Natomiast jeżeli stopa odsetkowa nie została odrębnie ustalona postanowieniami umowy cywilnoprawnej, należy odwołać się do art. 481 paragraf 2 Kodeksu Cywilnego K.C., który zezwala na naliczanie odsetek ustawowych. Obecnie wynoszą one 13 procent długu w skali rocznej. Jak sporządzić notę odsetkową Nota odsetkowa, inaczej nazywana też monitem zaległości, powinna zawierać wszystkie informacje dotyczące powstałych wierzytelności. Składa się m.in. z:
  • wskazania sposobu uregulowania płatności
  • podpisu osoby upoważnionej do sporządzenia noty
  • terminu opóźnień w spłacie
  • kwoty powstałych zobowiązań i należnych od niej odsetek
  • danych wierzyciela i danych dłużnika
  • terminu kiedy należy uregulować powstałe zadłużenie wraz z odsetkami
  • rodzaju powstałych zobowiązań
  • daty sporządzenia dokumentu
Terminy naliczania odsetek Zgodnie z art. 481 Kodeksu Cywilnego, jeśli odbiorca opóźnia się z zapłatą należności, wierzyciel ma prawo żądać odsetek za czas spóźnienia. Odsetki liczy się od pierwszego dnia , w którym minął termin zapłaty, przy czym:
  • jeżeli termin zapłaty przypada w dzień ustawowo wolny od pracy, tzn. w święto albo w niedzielę, wtedy ulega on przesunięciu na następny dzień, który nie jest ustawowo wolnym od pracy (na przykład z niedzieli na poniedziałek)
  • jeżeli termin zapłaty przypada na inny dzień wolny od pracy, na przykład na sobotę, wtedy nie ulega on przesunięciu
Podstawa prawna Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964r., Nr 16, poz.93, z późniejszymi zmianami):
  • Art. 359. § 1. Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. § 2. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe. § 3. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wysokość odsetek ustawowych, kierując się koniecznością zapewnienia dyscypliny płatniczej i sprawnego przeprowadzania rozliczeń pieniężnych, biorąc pod uwagę wysokość rynkowych stóp procentowych oraz stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego.
  • Art. 482. § 1. Od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. § 2. Przepis paragrafu poprzedzającego nie dotyczy pożyczek długoterminowych udzielanych przez instytucje kredytowe.
  • Art. 481. § 1. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. § 2. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. § 3. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może nadto żądać naprawienia szkody na zasadach ogólnych.