Urlop wypoczynkowy to jedna z wielu korzyści przysługująca osobom zatrudnionym w oparciu umowy o pracę. Nieudzielenie urlopu i nieprzestrzeganie przepisów w tej dziedzinie może skutkować nałożeniem na pracodawcę kary w postaci grzywny.

Urlop wypoczynkowy dla pracownika

Wymiar urlopu zależy między innymi od ilości przepracowanych lat. Osobom, które przepracowały mniej niż 10 lat przysługuje 20 dni urlopu, a powyżej 10 lat - 26 dni. Należy pamiętać, że w okres zatrudnienia wliczają się odpowiednio z tytułu ukończenia:
  • zasadniczej lub równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata;
  • średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat;
  • średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat;
  • średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata;
  • szkoły policealnej - 6 lat;
  • szkoły wyższej - 8 lat.
Okresy nauki nie podlegają sumowaniu.

Zaległy urlop wypoczynkowy w kodeksie pracy

Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu w roku kalendarzowym, w którym zyskał on do niego prawo. Urlop niewykorzystany w powyższym terminie staje się urlopem zaległym. W takim przypadku pracownik musi skorzystać z wypoczynku najpóźniej do końca 30 września następnego roku.

Zaległy urlop a wypowiedzenie umowy

W przypadku rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem, który nie wykorzystał urlopu pracodawca może udzielić mu zaległy urlop do czasu ustania stosunku pracy lub wypłacić ekwiwalent pieniężny. W okresie wypowiedzenia to pracodawca decyduje o udzieleniu urlopu, zgoda pracownika nie jest potrzebna. Te same zasady dotyczą terminu urlopu, ważne jednak, aby skończył się on przed końcem okresu wypowiedzenia oraz w wymiarze przysługującym pracownikowi. W przypadku nieudzielenia pracownikowi urlopu w okresie wypowiedzenia, pracodawca zobowiązany jest do wypłacenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Konsekwencje nieudzielenia zaległego urlopu

Każdy pracownik zatrudniony w oparciu umowę o pracę ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Nieudzielenie przez pracodawcę urlopu w terminie do 30 września następnego roku stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracowniczym. W myśl art. 282 § 1 Kodeksu pracy, kto wbrew obowiązkowi nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł. Zdarza się, że nieudzielenie urlopu nastąpiło w wyniku sytuacji zależnych od pracownika, np. długotrwała choroba. W takim przypadku pracodawca nie podlega karze grzywny.